BÁO CÁO NGÀNH VẬT LIỆU XÂY DỰNG

I. Tổng quan 2024

1. Thép

Giá thép và chi phí đầu vào chịu tác động từ Trung Quốc: điều này khiến LNST các doanh nghiệp sản xuất thượng nguồn và hạ nguồn biến động. Cụ thể, HPG (với sản phẩm chính là thép xây dựng và HRC) được hưởng lợi khi giá thép trong nước ổn định nhờ nhu cầu dần cải thiện và giá quặng sắt, than cốc suy giảm do triển vọng tiêu thụ kém tại Trung Quốc. Trong khi đó, các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ như HSG, NKG lại gặp khó khăn khi giá HRC giảm mạnh trong 3Q2024. Lũy kế 9M2024, LNST công ty mẹ của HPG/HSG/NKG đạt lần lượt 9,210/406/435 tỷ VND (+140%/-42%/+336% YoY).

Sản lượng tiêu thụ toàn ngành hồi phục mạnh mẽ: sản lượng tiêu thụ toàn ngành 9T2024 tăng 14% YoY, trong đó, tiêu thụ nội địa tăng 19% YoY với động lực chính tới từ thép xây dựng, thép cuộn cán nóng (HRC) và tôn mạ (tăng lần lượt 6%/37%/19% YoY). Điều này phản ánh sự chuyển dịch của kênh tiêu thụ về thị trường nội địa khi nhu cầu dần hồi phục, khác với câu chuyện của 2023 khi các doanh nghiệp phụ thuộc nhiều hơn vào kênh xuất khẩu để duy trì sản lượng trong bối cảnh thị trường Bất động sản gặp khó khăn

2. Ống nhựa

Biên lợi nhuận tiếp tục duy trì ở mức cao: LNST công ty mẹ của BMP, NTP đạt 760/519 tỷ VND (-3%/+32% YoY) nhờ chi phí đầu vào (nhựa PVC chiếm 70%) duy trì ở vùng thấp giúp biên lãi gộp duy trì ở mức cao.

Nguyên nhân chính dẫn tới việc nhu cầu tiêu thụ đi ngang trong 2024 là do tốc độ hồi phục chậm của thị trường Bất động sản (đặc biệt trong 1H2024). Theo quan sát của chúng tôi, 70% nhu cầu tiêu thụ ống nhựa tới từ thị trường Bất động sản dân dụng, 30% còn lại tới từ các dự án đầu tư công. Trong bối cảnh nhu cầu toàn ngành thiếu động lực tăng trưởng, trong 3Q2024, BMP đã chủ động tăng chiết khấu cho các đại lý nhằm kích thích sản lượng tiêu thụ (tăng 19%/52% QoQ/YoY). Từ đó, thị phần của BMP ước tính đạt 27% trong kỳ.

II. Triển vọng 2025

1. Thép:

Nhìn lại giai đoạn 2016-2017, với AD02, chúng tôi nhận thấy sản lượng tiêu thụ tôn mạ nội địa tăng trung bình 23%/quý trong năm đầu tiên kể từ khi thuế chống bán phá giá (CBPG) được áp dụng. Thuế CBPG tôn mạ (AD19) được kỳ vọng sẽ được phê duyệt trong 1Q2025 và sản lượng thép nhập khẩu bắt đầu giảm dần từ 2Q2025 trở đi. Trong khi đó, chúng tôi duy trì quan điểm về việc xác xuất thuế CBPG thép cuộn cán nóng được phê duyệt ở mức 50-60%.

Trong 2025, chúng tôi kỳ vọng nhu cầu tiêu thụ nội địa tiếp tục gia tăng nhờ thị trường Bất động sản hồi phục, hoạt động xây dựng cải thiện kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công cao nhất từ trước tới nay với nhiều dự án trọng điểm tới hạn hoàn thành trong năm.

Đối với lĩnh vực Đầu tư công, theo dữ liệu từ Bộ Tài chính, giải ngân vốn lũy kế 11M2024 đạt 411 nghìn tỷ VND, hoàn thành 61% kế hoạch đầu năm. Dự kiến kế hoạch giải ngân trong 2025 là 791 nghìn tỷ VND (+17% YoY) khi nhiều dự án trọng điểm sẽ tới hạn bàn giao, nghiệm thu (tổng thể hoặc từng phần) trong năm, bao gồm các dự án thành phần thuộc cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2, sân bay Long Thành giai đoạn 1. Với mục tiêu GDP 2025 tăng trưởng trên 6.5%, đầu tư công sẽ là lĩnh vực chủ chốt giúp góp phần kích thích tăng trưởng kinh tế, điều này tạo áp lực lên tiến độ thi công của các dự án chậm tiến độ, đặc biệt là khi kế hoạch giải ngân đã được thông qua. KBSV kỳ vọng sản lượng tiêu thụ thép toàn ngành tăng lần lượt 14%/7% trong 2025/2026. Chúng tôi cho rằng các doanh nghiệp sản xuất với thị phần lớn thị trường nội địa sẽ được hưởng lợi lớn nhất khi nhu cầu trong nước được dự báo tăng trưởng mạnh trong thời gian tới.

2. Ống nhựa:

Sự hồi phục của thị trường Bất động sản: các dự án Bất động sản lớn trên cả nước đang được hỗ trợ xử lý, tháo gỡ về mặt pháp lý nhanh chóng nhờ các biện pháp hỗ trợ của Chính phủ. Bên cạnh đó, sự kiện Quốc hội thông qua luật Bất động sản (sửa đổi), luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Nhà ở (sửa đổi) được kỳ vọng sẽ hỗ trợ đà hồi phục của thị trường trong tương lai. Theo CBRE, nguồn cung căn hộ tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh dự kiến tăng trung bình 21%/năm trong 2025-2026. Chúng tôi kỳ vọng nguồn cung gia tăng sẽ tác động tích cực lên nhu cầu tiêu thụ ống nhựa trong thời gian tới.

Đáng chú ý là nhựa PVC resin đã tạo đáy và sẽ dần hồi phục trong 2025, phù hợp với quan điểm của chúng tôi khi hoạt động sản xuất tại Trung Quốc đang có xu hướng cải thiện nhờ các chính sách kích thích, hỗ trợ kinh tế của Chính phủ. Điều này sẽ có tác động tiêu cực lên biên lãi gộp của các doanh nghiệp sản xuất trong ngành.

Tuy nhiên, thị trường ống nhựa ít chịu rủi ro cạnh tranh từ kênh nhập khẩu do mỗi thị trường sẽ có yêu cầu về tiêu chuẩn riêng biệt cho các sản phẩm khác nhau với số lượng lớn, chưa kể chi phí vận chuyển phát sinh. Điều này tạo ra rào cản tham gia thị trường và yêu cầu các doanh nghiệp nước ngoài sản xuất trực tiếp tại Việt Nam. Với việc 3 doanh nghiệp lớn nhất chiếm xấp xỉ 67% thị phần toàn ngành, chúng tôi cho rằng BMP, NTP, HSG có lợi thế lớn trong việc thiết lập giá bán và các chính sách bán hàng, công nợ cạnh tranh. Giá bán ổn định và khả năng chuyển một phần chi phí sang phía người mua sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất kiểm soát biên lãi gộp trước áp lực chi phí đầu vào gia tăng trong tương lai.